Osmanlı Padişahları
Dünya tarihinin en büyük imparatorluklarından birisi olmuş, 3 kıtaya hükmetmiş olan Osmanlı İmparatorluğu’nun Osman Bey(Gazi)’den son padişah IV.Mehmed’e kadar tüm padişahlarının sıralı listesini sizler için oluşturduk. 600 yılı aşkın imparatorluk süresince tam 36 padişah tahta geçmiştir.
Osman Bey’in kurduğu Osmanlı Devleti; 1. Murat ile Avrupa’ya açılarak Edirne’yi fethetmiştir. Yıldırım Beyazıd ile Timur ile yaşanan Ankara Savaşı’ndan sonra fetret devri yaşansa da Çelebi Mehmet ile fetret dönemi sona ermiştir.
Fatih Sultan Mehmet Han’ın İstanbul’u fethetmesinden sonra Osmanlı Devleti, Osmanlı İmparatorluğu’na dönüşmüştür. Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde imparatorluk hazinesi en yüksek gelirine ulaşmış. Halifelik Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.
Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman Osmanlı İmparatorluğu’nun en başarılı padişahları olarak tarihe geçmiştir. Ayrıca Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı İmparatorluğu en geniş toprak alanlarına ulaşmıştır. Kanuni Sultan Süleyman 46 yıl tahta kalarak en uzun padişahlık yapan isim olarak tarihe geçmiştir.
1. Osman (Bey) Gazi (1299 – 1326)
İlk padişahtır. Devleti kuran kişidir. 1299 ve 1326 yılları arasında görevde kalmıştır.
Erkek çocukları: Pazarlı Bey, Çoban Bey, Hamid Bey, Orhan Bey, Alaeddin Ali Bey, Melik Bey, Savcı Bey
Kız çocukları: Fatma Hatun
2. Orhan (Bey) Gazi (1326 – 1359)
Osman Gazi’den sonra gelen Osmanlı padişahıdır. Aynı zamanda Osman Bey’in oğludur. 1326 ve 1359 yılları arasında tahtta kalmıştır.
Erkek çocukları: Süleyman Pasa, Murad Hüdavendigâr, Ibrahim, Halil, Kasım
Kız çocukları: Fatma Hatun
3. I. Murad (1359 – 1389)
Babası Orhan Gazi’dir. Sultan Birinci Murad, Birinci Kosova Savaşı’ndan sonra savaş alanını gezerken, Sırp Asilzâdesi Milos Obraviç (Sırp Kralı Lazar’ın damadı) tarafından hançerlenerek şehit oldu (1389).
Erkek çocukları: Yakub Çelebi, Yıldırım Bayezid, Savcı Bey ve İbrahim
Kız çocukları: Nefise ve Sultan Hatun
4. I. Bayezid – Yıldırım Bayezid (1389 – 1402)
I.Murad’ın oğludur. Çocukluğunu Bursa Saray’ında geçirmiştir. Cesareti ve hızından ötürü “Yıldırım” adı verilmiştir.
Timur ile yaptığı Ankara Savaşı’ndan sonra devlet Fetret(duraklama) dönemine girmiştir.
Erkek çocukları: Musa Çelebi, Süleyman Çelebi, Mustafa Çelebi, İsa Çelebi, Mehmed Çelebi, Ertuğrul Çelebi, Kasım Çelebi
Kız çocukları: Fatma Sultan
5. I. Mehmed (1413 – 1421)
Tahtta durduğu süre boyunca bizzat 24 savaşa katılmıştır. Fetret devrinin ardından beylikleri bir araya toplayarak devletin duraklamadan çıkmasını sağlamıştır.
Ölüm haberi gizlenen ilk padişahtır.
Erkek çocukları: Mustafa Çelebi, İkinci Murad, Ahmed, Yusuf, Mahmud.
Kız çocukları: Fatma ve Selçuk Hatun.
6. II. Murad (1421 – 1451)
30 yıl boyunca tahtta kalan II. Murad, 1402 yılında doğmuştur. Tahta çıktığında 19 yaşındaydı. Avrupalılar’ın cesaretine hayran duyduğu söylenir. Aynı zamanda Fatih Sultan Mehmet’in babasıdır.
Erkek çocukları: Fatih Sultan Mehmed, Ahmed, Alâeddin, Orhan, Hasan, Ahmed
Kız çocukları: Şehzade ve Fatma Hatun.
7. Fatih Sultan Mehmed (II.Mehmed) (1451 – 1481)
Uzun boylu ve iri bir vücudu vardır. Devrin en büyük alimlerinden dersler almış ve iyi yetiştirilmiştir. Bununla birlikte en bilinen akıl hocası Akşemsettin’dir. Soğukkanlı ve cesur olmasıyla bilinir.
İstanbul’u fetheden, bir devri kapatıp bir devri açan ve Osmanlı’nın en şaşalı dönemlerinden birisini yaşatan padişahımızdır.
8. II. Bayezid (1481 – 1512)
Sultan İkinci Bayezid, dindar bir kimse olduğu için kendisine Bayezid-i Velî denildi. Sultan İkinci Bayezid, şairleri saraya toplar, onlarla sohbet ederdi. Merhametli bir padişah olan Sultan İkinci Bayezid, sık sık fakirlere sadaka dağıtırdı.
Erkek çocukları: Mahmud, Ahmed, Sehinsah, Yavuz Sultan Selim, Mehmed, Korkud, Abdullah, Âlimsah
Kız çocukları: Aynisah, Gevher, Mülük Sultan, Hatice Sultan, Selçuk ve Hüma Hatun.
9. Yavuz Sultan Selim (1512 – 1520)
Osmanlı’nın Asya ve Ortadoğu sınırlarını genişletmiştir. İyi eğitimle yetiştirilmiş bir padişahtır. Aynı zamanda şair bir kişiliği vardır. En ünlü hükümdarlarımızdan Kanuni Sultan Süleyman’ın babasıdır.
Erkek çocukları: Kanuni Sultan Süleyman
Kız çocukları: Hatice Sultan, Fatma Sultan, Hafsa Sultan, Sah Sultan
10. Kanunî Sultan Süleyman (1520 – 1566)
Kanûnî Sultan Süleyman, 27 Nisan 1495 Pazartesi günü, Trabzon’da doğdu. Babası Yavuz Sultan Selim, annesi Hafsa Hatun’dur.
Osmanlı’nın en uzun süre tahtta kalan padişahıdır. Osmanlı Kanuni zamanında en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Zigetvar kuşatmasını idare ederken, 7 Eylül 1566 yılında yetmiş bir yaşında vefat etti. Mevcut kanunları çok iyi uygulatması nedeniyle “Kanuni” ismi verilmiştir. Şair bir kişiliği de vardır.
Erkek çocukları: İkinci Selim, Bayezid, Abdullah, Murad, Mehmed, Mahmud, Cihangir, Mustafa
Kız çocukları: Mihrimah Sultan, Raziye Sultan
11. II. Selim (1566 – 1574)
Babası Kanuni, Annesi Hürrem Sultan’dır. Hürrem Sultan’ın Slav kökenli olması nedeniyle II.Selim’in saçları sarı, gözleri ise renklidir. Şehzade Bayezid ve Mustafa’nın bertaraf edilmesi ile tahta geçişi kolaylaşmıştır. Şair hükümdarlar arasında yer alır. Babasından devraldığı ülkeyi oğluna, daha büyük bir alan ile devretmiştir.
Erkek çocukları: Üçüncü Murad, Abdullah, Osman, Mustafa, Süleyman, Mehmed, Cihangir.
Kız çocukları: Fatma Sultan, Sah Sultan, Gevherhan Sultan, Esma Sultan.
12. III. Murad (1574 – 1595)
Sultan Üçüncü Murad, saltanatı boyunca İstanbul’dan hiç çıkmadığı ve saraydaki kadınların etkisinde kaldığı söylenir. Daha sonraki yıllarda Osmanlı Devleti’nin bir devrini etkileyecek olan kadınlar saltanatı ise onun devrinde başlamıştır. Felç geçirerek vefat etmiştir. İlk İngiliz daimi elçisi onun zamanında gönderilmiştir. Devlet işlerini Sokullu’ya devretmiştir.
Erkek çocukları: Üçüncü Mehmed, Selim Bayezid, Mustafa, Osman, Cihangir, Abdullah, Abdurrahman, Abdullah, Hasan, Ahmed, Yakub, Alemsah, Yusuf, Hüseyin , Korkud, Ali, Ishak, Ömer, Alaeddin, Davud.
Kız çocukları: Ayse Sultan, Fatma Sultan, Mihrimah Sultan, Fahriye Sultan.
13. III. Mehmed (1595 – 1603)
Sultan Üçüncü Mehmed, 26 Mayıs 1566’da, Manisa’da doğmuştur. Babası Sultan Üçüncü Murad, annesi ise Safiye Sultan’dır. Annesi Safiye Sultan’ı çok sever ve çok dinlermiş. Bu nedenle Safiye Sultan’ın o dönem saraydaki ve devletteki etkisi oldukça büyüktür. III. Mehmed devri duraklama dönemine rastlar. Oldukça dindar bir padişahtır. Celali İsyanları onun devrinde olmuştur.
İçki mekanlarını kapattırmıştır.
Erkek çocukları: Birinci Ahmed, Birinci Mustafa, Selim, Mahmud
14. I. Ahmed (1603 – 1617)
Babasının 1603’te ölümü üzerine daha 13 yaşında iken tahta geçen I.Ahmed, savaş sanatları konusunda sıkı eğitim almış ve oldukça yetenekli bir padişahtır.
Sultan Birinci Ahmed, Kanûnî Sultan Süleyman’dan sonraki padişahlar içinde devlet işleriyle yoğun şekilde uğraşan ilk padişahtır. Çocuk denecek yaşlarda bile mükemmel kararlar almıştır. Daima ilim ve irfan sahibi büyük kişilerle birlikte olur ve onlara akıl danışmıştır.
Çok genç yaşta (28) vefat etmiştir.
Erkek çocukları: İkinci Osman, Dördüncü Murad, Sultan Ibrahim, Bayezid, Süleyman, Kasım, Mehmed, Hasan, Selim, Hanzâde, Ubeyde,
Kız çocukları: Gevherhan Sultan, Ayşe Sultan, Fatma Sultan, Atike Sultan
15. I. Mustafa (1617 – 1618 / 1622 – 1623)
İki defa padişahlık yapmıştır. Sultan Birinci Mustafa, ağabeyi Sultan Birinci Ahmed’in padişahlığı süresince, on dört yıl sarayın bir odasında hapis hayatı yaşadı. O devirde bu gerekli görülüyordu. Aksi halde şehzadeler devlet yönetimine karışıyor, hatta padişahı devirmek için harekete bile geçebiliyor ve devlet birliği tehlikeye düşüyordu. Buna meydan vermemek için şehzadeler “izale” olunur veya bir odaya kapatılırmış.
Sultan Birinci Mustafa, ikinci padişahlığının başlamasından bir buçuk yıl sonra 10 Eylül 1623 tarihinde şeyhülislâm fetvası ile tekrar tahttan indirildi. Fetvanın gerekçesi olarak da “Aklî dengesi tam olmayan birisinin halife olamayacağı” gösterildi. Sultan Birinci Mustafa tahttan indirildikten on altı yıl sonra, 20 Ocak 1639 günü sinir hastalığından Topkapı Sarayı’nda vefat etti.
16. Genç Osman (1618 – 1622)
1604 yılında dünyaya gelmiştir. 14 yaşında amcası tahttan indirilince tahta geçmiştir. Enerjik ve atılgan bir padişahtır. Yeniçeri Ocağı’nı kaldırmak üzere harekete geçtiği sırada, fikrin duyulması üzerine öldürülmüştür.
Erkek çocukları: Ömer, Mustafa
Kız çocuğu : Zeynep Sultan
17. IV. Murad (1623 – 1640)
Sultan Dördüncü Murad’ın saltanatını iki devreye ayırmak mümkündür. Henüz on bir yaşında iken tahta geçtiğinden devlet işleri büyük ölçüde annesi Kösem Sultan’ın elinde yürümekteydi. Devri, ülkeyi yeniden eski refaha kavuşturmak için sıkı yasaklama ve şiddetli bastırma hareketleri ile geçmiştir. 28 yaşında alkol nedeniyle hayata gözlerini yummuştur.
18. İbrahim (1640 – 1648)
1615 yılında İstanbul’da doğmuştur. Annesi Kösem Sultan yetiştirme döneminde üzerine titremiştir.
Erkek çocukları: Dördüncü Mehmed, İkinci Süleyman, İkinci Ahmed, Orhan, Bayezid, Cihangir, Selim, Murad.
Kız çocukları: Ümmü Gülsüm Sultan, Peykan Sultan, Atike Sultan, Ayşe Sultan, Gevherhan Sultan
19. IV. Mehmed (1648 – 1687)
Henüz 7 yaşında iken tahta geçmiştir. Ava merakı vardır. Sadrazamlığı “Köprülü” ailesine vermiştir. İçkiyi yasaklamıştır. II. Viyana yenilgisinin ardından devlet erkanı oy birliği ile tahttan indirmiş ve iki cariyesi ile birlikte hapis hayatı yaşamıştır.
Erkek çocukları : İkinci Mustafa, Üçüncü Ahmed, Bayezid.
Kız çocukları : Hatice Sultan, Safiye Sultan, Ümmü Gülsüm Sultan, Fatma Sultan
20. II. Süleyman (1687 – 1691)
1642’de İstanbul’da doğmuştur. Asayişi kısmen sağlayabilmiştir. 1691’de vefat etmiştir.
21. II. Ahmed (1691 – 1695)
Yazı yazma kabiliyeti oldukça üstündür. 3 yıl 7 ay 14 gün saltanat sürdükten sonra, yakalandığı siroz hastalığından kurtulamayarak 6 Şubat 1695 günü Edirne’de vefat etti.
Erkek çocukları: İbrahim, Selim
Kız çocukları: Atike Sultan, Hatice Sultan, Asiye Sultan.
22. II. Mustafa (1695 – 1703)
1644 yılında doğmuştur. 8 yıl boyunca tahtta kalmıştır.
Erkek çocukları: Birinci Mahmud, Üçüncü Osman, Üçüncü Ahmed, Küçük Ahmed, Hüseyin, Selim, Mehmed, Murad, Osman
Kız çocukları: Ümmügülsüm, Ayşe, Emetullah, Emine, Rukiye, Safiye, Zahide, Atike, Fatma, Zeyneb, Zahide.
23. III. Ahmed (1703 – 1730)
Yirmi yedi yıl gibi uzun bir süre tahtta kalan Sultan Üçüncü Ahmed, çıkan Patrona Halil İsyanı sonunda, 1 Ekim 1730 tarihinde padişahlıktan çekildi.
Yeniçerilerle sürekli olarak mücadele halinde olmuştur.
Ruslarla olan mücadele, Rusların sıcak denizlere inmek istemesi, Slavlaştırma politikaları nedeniyle yıpranmıştır.
Erkek çocukları: Birinci Abdülhamid, Üçüncü Mustafa, Süleyman, Bayezid, Mehmed, İbrahim, Numan, Selim, Ali, İsa, Murad, Seyfeddin, Abdülmecid, Abdülmelik
Kız çocukları: Emine, Rabia, Habibe, Zeyneb, Zübeyde, Esma, Hatice, Rukiye, Saliha, Atike, Reyhan, Esime, Ferdane, Nazife, Naile, Ayşe, Fatma, Emetullah, Ümmüselma, Emine, Rukiye, Zeyneb, Sabiha.
24. I. Mahmud (1730 – 1754)
Tarih, edebiyat ve şiiri seven bir padişahtır. Amcası ve babasının hatalarına düşmemiştir. 24 yıl tahtta kalmıştır.
25. III. Osman (1754 – 1757)
Musikiyi hiç sevmeyen bir padişah olduğu için saraydan uzaklaştırmıştır. Yönetimi boyunca içte ve dışta huzur sağlanmıştır. Görevde durduğu süre boyunca 7 veziriazam değiştirmiştir.
26. III. Mustafa (1757 – 1774)
Dindar, tutumlu ve cömert bir padişah olarak bilinir. Osmanlı topçu sınıfını ve tüm askeri güçleri modern bir hale getirmiştir. Bu konuda Avrupa’yı takip etmiştir.
Erkek çocukları: Üçüncü Selim, Mehmed
Kız çocukları: Şah Sultan, Fatma Sultan, Bekhan Sultan, Fatma Sultan, Hibetullah Sultan
27. I. Abdülhamid (1774 – 1789)
Devlet işleri ile yakından ilgilenmiştir. Yetenekli vezirler bulmaya ve atamaya çalışmıştır. Dindar ve halkı tarafından “Veli” olarak görülen bir padişahtır. Tüm başarısız politikalarına rağmen iyi niyetli ve gayretli birisi olarak tarihe geçmiştir. 1789 yılında İstanbul’da çıkan yangında itfaiyeyi bizzat yöneterek halkın sevgisini kazanmıştır.
28. III. Selim (1789 – 1807)
Babası III. Mustafa kendisinden sonra III.Selim’in padişah olmasını istese de yerine I. Abdülhamit getirilmiştir. Abdülhamit’ten sonra ise 8 sene boyunca tahtta kalmıştır. Yeni padişah IV. Mustafa tahta geçtiğinde Alemdar Mustafa Paşa Olaylarında öldürülmüştür.
29. IV. Mustafa (1807 – 1808)
Kabakçı Mustafa İsyanı ile tahttan indirilen III.Selim yerine başa geçmiştir. Tahtta çok kısa süre kalmıştır. Ona karşı hep çok ilgili ve yakın davranan III.Selim hakkında ölüm kararı vermiştir. Kabakçı Mustafa olayından sonra Yeniçerilere çok büyük tavizler vermiştir.
30. II. Mahmud (1808 – 1839)
Osmanlı tarihinin gerileme döneminde en fazla icraat yapan padişahlarından birisidir. Modern bir düşünce yapısına sahiptir. Tahta çıktığında 28 yaşındaydı.
Erkek çocukları: Abdülmecid, Abdülaziz, dört tane Ahmed isimli Şehzade, Bayezid, Abdülhamit, Süleyman, Mehmed, Murad, Nizameddin, Mehmed, Abdullah, Osman
Kız çocukları: Emine Sultan, Hamide Sultan, Hayriye Sultan, Şah Sultan, Saliha Sultan, Ayşe Sultan, Atike Sultan, Fatma Sultan, Münire Sultan, Fatma Sultan, Mihrimah Sultan, Adile Sultan.
31. Abdülmecid (1839 – 1861)
Tahtta bulunduğu sürede imparatorluk içindeki ayaklanmalarla uğraşmıştır. Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın Mısır ayaklanması bu devre denk gelir. Tanzimat dönemi padişahı olarak ünlenmiştir.
32. Abdülaziz (1861 – 1876)
Osmanlı’da tahttan indirilen padişahlar arasında yer almaktadır. 31 yaşında padişah olmuş ve 15 yıl boyunca tahtta kalmıştır. Resim yapma kabiliyeti de çok üstün olan Sultan Abdülaziz, Osmanlı donanmasına sipariş vereceği gemilerin plânını bizzat kendisi çizmiştir. Ok atmayı, ata binmeyi, avlanmayı ve özellikle güreşmeyi çok severmiş.
33. V. Murad (30 Mayıs 1876 – 31 Ağustos 1876)
Abdülaziz ile Avrupa gezisine çıktığı dönemde Gal prensinin etkisinde kalarak Mason olduğu söylenmektedir. Oldukça ihtiraslı ve müsrif olduğu da iddia edilmektedir. Tahttan indirilen Abdülaziz yerine getitirilen V.Murad 93 gün tahtta kalabilmiştir. Tahttan indirildikten sonra ise 24 yıl boyunca sarayda yaşamıştır.
34. II. Abdülhamid (1876 – 1909)
Osmanlı’nın gerileme döneminde en çok icraat yapan, konuşulan , çeşitli iddialar bulunan padişahıdır. Devleti gerileme döneminde yıkılmasına kesin gözüyle bakıldığı bir dönemde 33 yıl ayakta tutmuştur. Bağdat’a ve Medine’ye kadar demiryolu yapmıştır. Karacı yani kara harekatını benimseyen bir padişahtır.
35. Mehmed Reşad (1909 – 1918)
Sultan Beşinci Mehmed Reşad, İttihat ve Terakki partisinin desteğiyle tahta çıktığında 65 yaşındaydı. Devlet işleri ile daha çok Enver, Talat ve Celal Paşa ilgilenmiştir. Tahtta olduğu dönem I. Dünya Savaşı’nın başladığı ve bittiği yılları kapsamaktadır.
36. Mehmed Vahdeddin (1918 – 1922)
Osmanlı Devleti’nin son padişahıdır. Veliaht olduğu yıllarda I. Dünya savaşı çıkmıştır.
VI. Mehmed, Sultan Vahideddin ya da Sultan Vahdettin (Osmanlı Türkçesi: وحيد الدين, Vahîdüddîn, Mehmed-i Sadis) (d. 14 Ocak 1861, İstanbul – ö. 16 Mayıs 1926, San Remo), Osmanlı İmparatorluğu’nun 36. ve son sultanı ve 115. İslam halifesidir. Sultan Vahdettin’den sonra padişahlık kaldırılmış, fakat İslam Halifeliği saltanatı Abdülmecid tarafından devam ettirilmiştir. Türbesi Türkiye’de olmayan tek padişahtır.