Osmanlı Tarihi Kronolojisi

Osmanlı Tarihi Kronolojisi
Osmanlı İmparatorluğu veya Osmanlı Devleti (Osmanlıca: دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye), 1299-1922 yılları arasında varlığını sürdürmüş Türk ve İslam devleti. Doğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrika’ya kadar topraklarını genişletmiş ve 16. yüzyılda dünyanın en güçlü imparatorluğu halini almıştır. En geniş sınırlarına 1683 yılında ulaşmıştır (5.200.000 km2).

1299-1399 yılları arası
1299 – Söğüt’de Osmanlı’nın Osman Gazi tarafından kurulması
1300 – Yundhisar ve Yenişehir kalelerin fethi.
1300 – Yenişehir’in başşehir yapılması.
1302 – Koyunhisar Muharebesi Osman’ın bölgede lider olması. Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu (Devlet-i Aliyye, Halil İnalcık)
1302 – Köprühisar’ın Fethi
1303 – İznik Kuşatması
1303 – Marmaracık Kalesi’nin Fethi
1306 – Dimbos Savaşı sonucunda Kestel, Kete ve Ulubad kalelerinin fethi.
1306 – İlk askeri antlaşma
1307 – İznik’in sıkıştırılması ve Yalova akını.
1308 – Ulubat gölü üzerindeki Alyos adası, Aygut Alp’in oğlu Kara Ali tarafından barış yoluyla teslim alındı.
1308 – İmralı Adası’nın Fethi ve Osmanlıların Marmara Adası’na dayanmaları.
1308 – Koçhisar’ın Fethi
1313 – Harmankaya Tekfuru Köse Mihail’in Müslüman olması, kalesi ve taraftarları ile birlikte Osmanlılara katılması.
1320 – Osman Gazi’nin rahatsızlığı nedeniyle oğlu Orhan Bey yönetimi ele aldı.
1321 – Mudanya’nın fethi
1324 – Umur-Han Beyliği elindeki Akyazı’nın fethi.
1326 – Orhan Gazi’nin tahta geçişi
1326 – Bursa’nın Osmanlılar tarafından alınışı
1331 – İznik’in Osmanlılar tarafından alınışı
1331 – İlk Osmanlı medresesinin İznik’te Orhan Gazi tarafından kurulması
1334 – Karesi Beyliği’nin ilhakı
1337 – İzmit’in Fethi
1345 – karesi beyliğinin Osmanlı`lara katılması
1346 – Orhan Gazi’nin Kantakuzenos’un kızı ile evliliği ve Bizans ile ittifakı
1349-1352 – Bizans’a yardım için Süleyman Paşa’nın Rumeli’ye geçişi ve Çimpe Kalesi’nin Osmanlılar tarafından üs olarak alınışı
1352 – Osmanlılar’ın Cenevizliler’e Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma imtiyazı vermeleri
1353 – Çimpe Kalesi’nin Osmanlılar tarafından alınışı
1354 – Gelibolu’nun Osmanlılar tarafından alınışı
1361 – Edirne’nin fethi
1361 – Edirne’nin başkent oluşu
1362 – Orhan Gazi’nin vefatı ve I. Murat’ın tahta çıkışı
1362 – İlk müzikli spor gösterisi: Edirne Kırkpınar yağlı güreşleri
1362 – Kadıaskerliğin teşkili
1363 – Pençik Kanununun çıkışı
1364 – Sırpsındığı Savaşı
1366 – Gelibolu’nun Osmanlıların elinden çıkışı
1371 – Çirmen Savaşı
1376 – Bulgar Krallığı’nın Osmanlı hakimiyetini kabulü
1377 – Gelibolu’nun Osmanlılar’a iadesi
1385-1386 – Niş ve Sofya’nın Osmanlılar tarafından alınışı
1388 – Ploşnik Muharebesi ve Balkan ittifakının teşekkülü
1389 – I. Kosova Savaşı
1389 – I. Murat’ın ölümü, Yıldırım Bayezid’in tahta geçişi
1390 – Aydın-Saruhan-Germiyan-Menteşe beyliklerinin ilhakı
1390 – Karaman Seferi, Konya’nın kuşatılması
1390 – Gelibolu Tersanesi’nin inşası
1391 – İstanbul’un kuşatılması
1391 – Eflak Prensliği ilk kez haraç vermeyi kabul etmiştir.
1392 – Üsküp’ün fethi
1392 – Candaroğulları Beyliği’nin Osmanlı topraklarına katılması.
1392 – Hamitoğulları Beyliği’nin Osmanlı topraklarına katılması.
1392 – Kırkdilim Muharebesi
1392 – İşkodra’nın fethi
1393 – Amasya’nın fethi
1393 – Tırnova’nın fethi Böylece siyasi anlamda devam eden Bulgar krallığı tümüyle kaldırılarak Bulgaristan’ın tamamı ele geçirildi
1395 – Anadolu Hisarı’nın inşa edilmesi.
1396 – Niğbolu Savaşı
1397-1398 – Karaman Beylerbeyliği’nin Osmanlı hakimiyetini kabulü
1398 – Kadı Burhaneddin’in ölümü
1398 – Karadeniz beyliklerinin ilhakı

1400-1499 yılları arası
1400 – Bursa’da I. Bayezid tarafından Ulu Cami’nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü’ş-şifa’sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
1402 – Ankara Savaşı ve Yıldırım Bayezid’in esir düşmesi
1402 – 1413 – Fetret Devri, iç karışıklıklar
1409 – Süleyman Çelebi tarafından Türk Edebiyatı’nda ilk mevlid örneği olan Vesiletü’n-Necat adlı eserin yazılışı
1411 – I. Mehmed’in tahta çıkışı
1413 – I. Mehmed’in duruma hakim olup devleti yeniden kuruşu
1416 – Şeyh Bedreddin isyanı
1416 – Macaristan Seferi
1417 – Avlonya’nın fethi
1418-1420 – Samsun bölgesinin Osmanlılar tarafından alınışı
1419-1424 – Bursa’da Hacı İvaz’a I. Mehmed tarafından Yeşil Cami’nin yaptırılması
1421 – Çelebi Mehmed’in ölümü ve II. Murad’ın tahta geçişi
1422 – Mustafa Çelebi’nin (Düzme) bertarafı
1422 – Osmanlılar tarafından yapılan ilk kapsamlı İstanbul Kuşatması
1425 – Molla Fenari’nın ilk Şeyhülislam olarak tayini
1425-1426 – Tekeoğulları Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1427-1428 – Germiyanoğulları Beyliği’nin topraklarının Osmanlılara geçmesi
1430 – Selanik’in Fethi
1432 – Fatih Sultan Mehmed’in doğumu
1434 – Edirne’de II. Murad tarafından Muradiye Camii’nin yaptırılması
1439 – Semendire’nin Osmanlılar tarafından alınışı
1444 – II. Murat’ın tahttan çekilişi, II. Mehmed’in tahta geçişi ve Varna Savaşı
1445 – II. Mehmed’in tahttan çekilişi ve II. Murad’ın ikinci defa geçişi
1447 – Edirne’de II. Murad tarafından Üç Şerefeli Camii’nin yaptırılması
1448 – II. Kosova Savaşı
1451 – II. Murad’ın ölümü ve II. Mehmed’in ikinci defa tahta geçişi
1453 – İstanbul’un fethi, Ayasofya’nın camiye çevrilmesi
1453 – Enez’in Fethi
1454 – II. Mehmed’in Birinci Sırbistan Seferi
1454 – Kefe Kuşatması
1455 – II. Mehmed’in İkinci Sırbistan Seferi
1455 – Boğdan Voyvodalığı’nın Osmanlı’ya bağlılığını bildirmesi
1456 – II. Mehmed’in Üçüncü Sırbistan Seferi, Belgrad kuşatmasının başarısız olması
1458 – II. Mehmed’in Birinci Mora Seferi, Atina’nın Fethi
1459 – II. Mehmed’in Dördüncü Sırbistan Seferi, Başkent Semendire’nin Fethi ve Sırbistan’ın tamamen ilhakı
1460 – II. Mehmed’in İkinci Mora Seferi, Mora’nın Fethi
1460 – Amasra’nın fethi
1461 – Candaroğulları Beyliği’nin ilhakı
1461 – Trabzon Rum İmparatorluğu’nun Osmanlılar tarafından yıkılışı
1462 – II. Mehmed’in Eflak Seferi, Eflak’ın tekrar Osmanlı idaresine girmesi
1463 – Osmanlı-Venedik Savaşı’nın başlaması
1463-1470 – İstanbul’da Fatih Külliyesi’nin inşası
1463 – II. Mehmed’in Birinci Bosna Seferi, Bosna’nın Fethi
1464 – II. Mehmed’in İkinci Bosna Seferi, Bosna’nın fethinin tamamlanması
1466 – II. Mehmed’in Karaman seferi
1466 – II. Mehmed’in Birinci Arnavut Seferi
1467 – II. Mehmed’in İkinci Arnavut Seferi
1468 – Karamanoğulları Beyliği’nin Osmanlılar tarafından yıkılışı
1468 – II. Mehmed tarafından İstanbul’da Topkapı Sarayı’nın tesisi
1470 – Eğriboz Kuşatması, Eğriboz adasının fethi
1470 – Kıreli Muharebesi, Akkoyunlular’a karşı zafer
1473 – Otlukbeli Savaşı’nda Akkoyunlu ordusuna karşı zafer
1475 – Kefe ve Azak’ın Cenevizlilerden alınışı
1475 – Kırım hanı Mengli Giray Han’ın Cenevizlilerin elinden kurtarılması ve Kırım’ın Osmanlı’ya bağlanması
1475 – Başarısız Boğdan seferi
1476 – Boğdan seferi, Boğdan kesin olarak Osmanlı topraklarına katıldı
1478 – II. Mehmed tarafından ilk altın paranın darbettirilmesi
1478 – II. Mehmed’in Üçüncü Arnavut Seferi seferi, Arnavutluğun tamamen fethi
1479 – Korfu hariç tüm İyonya adalarının fethi
1479 – Osmanlı-Venedik Antlaşması ile Fatih’in Venedikliler’e Trabzon ve Kefe’de ticaret yapma hakkı tanıyan ahidname vermesi
1480 – Otranto Seferi
1480 – Başarısız Rodos Kuşatması
1480 – Kadıaskerliğin Rumeli ve Anadolu olarak ikiye ayrılması
1481 – Mısır seferine çıkan II.Mehmed’in ölümü ve II. Bayezid’in tahta çıkışı
1481 – 100 dirhem gümüşten 400 akçe kesilmesi
1482 – Cem Sultan’ın mağlubiyeti, Rodos’a ilticası
1483 – Morova Seferi ve Hersek’in ilhakı
1484 – Boğdan Seferi ve Kili ile Akkirman’ın fethi
1485 – Osmanlı-Memlük mücadelesinin başlaması
1486 – Musiki ile tedavi yapan ilk devlet hastanesi (Edirne, II. Bayezid Külliyesi Şifahanesi)
1488 – II. Bayezid tarafından Edirne’de Bayezid Darü’ş-şifası’nın yapımı
1489 – Memlüklere karşı toprak kaybı
1491 – Osmanlı-Memlük Barışı
1492 – Macar Seferi
1492 – İspanya’dan çıkarılan Yahudiler’in de Osmanlı Devleti’nin himayesine girmesi
1494 – Şehzade Süleyman’ın doğumu
1495 – Macarlarla mütareke, Cem Sultan’ın ölümü
1497 – İlk Rus elçisinin İstanbul’a gelişi
1498 – Lehistan Seferleri
1499 – Venedik Harbi

1500-1599 yılları arası
1500 – Modon, Navarin ve Koron’un alınışı
1502 – Venedikle sulh
1508 – Çaul seferi
1509 – Diu seferi
1511 – Şahkulu Baba Tekeli isyanı, Şehzade Selim Hareketi
1512 – II. Bayezid’in tahttan çekilişi, I. Selim’in tahta geçişi
1514 – Çaldıran Muharebesi, Tebriz’e giriş
1516 – Mısır Seferi ve Mercidabık Muharebesi
1517 – Ridaniye Savaşı ve Kahire’ye giriş
1517 – Haremeyn’in himaye altına alınması
1517 – Piri Reis’in Mısır’da Yavuz Sultan Selim’e ilk dünya haritasını sunması
1519 – Celali isyanları
1519 – Cezayir’in iltihakı
1520 – I. Selim’in vefatı, Kanuni Sultan Süleyman’ın tahta geçişi
1521 – Belgrad’ın fethi
1521 – Piri Reis’in Kitab-ı Bahriye adındaki eserini hazırlaması
1522 – Kanuni Sultan Süleyman’ın validesi, Yavuz Sultan Selim’in eşi Ayşe Hafsa Sultan tarafından Manisa’da bimaristan inşa edilmesi
1522 – Rodos’un fethi
1524 – Mısır’da Hain Ahmed Paşa isyanı, Kazan Hanlığı’nın Osmanlı’ya tabiiyeti
1525 – İlk Fransız elçisi İstanbul’da
1526 – Mohaç Muharebesi
1527 – Bosna’nın fethi’nin tamamlanması
1528 – Pîrî Reis’in I. Süleyman’a ikinci dünya haritasını takdim etmesi
1529 – Viyana kuşatması, Budin’in geri alınışı, Barbaros Hayreddin Paşa’nın Marsilya’ya çıkması
1532 – Alman Seferi, Kanuni’nin Graz’ı fethi
1533 – Osmanlı Almanya arasında İstanbul Antlaşması
1533-1534 – Barbaros’un Osmanlı hizmetine girişi ve Cezayir Beylerbeyliği’ne tayini
1534 – Osmanlı-İran Savaşı’nin açılışı, Tebriz’e ikinci defa giriş ve Bağdat’ın alınışı
1534 – Şeyhülislam İbn-i Kemal’in ölümü
1535 – Tunus’un kaybedilişi
1536 – Fransızlara kendi bayrakları ile Osmanlı limanlarında ticaret hakkı veren ahidname verilmesi
1536 – Veziriazam İbrahim Paşa’nın idamı
1537 – Körsof-Avlonya seferi
1537 – Avusturyalılara ve Macarlara karşı Vertizo Zaferi
1538 – Preveze Zaferi
1538 – Hadım Süleyman Paşa’nın Hint Seferi, Aden ve Hadramut’un alınışı
1540 – Venedik ahidnamesindeki Karadeniz’de ticaret imtiyazının kaldırılması
1541 – Budin’in kati olarak ilhakı ve beylerbeyiği olması
1543 – Estergon ve Szekesfehervar’ın fethi
1547 – İstanbul Antlaşması
1547 – Avusturyalılar’a Osmanlı topraklarında emn ü aman üzere ticaret yapma hakkının tanınması
1548-1534-1555 Osmanlı-İran Savaşı
1550 – Süleymaniye Külliyesi’nin inşası
1551 – Trablus Kuşatması
1554 – Piri Reis’in ölümü
1553 – Fransa ile İstanbul Antlaşması ve Fransa’nın Alman tehdidine karşı himaye altına alınması
1553-1554 – Turgut Reis’in Akdeniz seferi, Korsika’yı fethi
1553-1554 – Nahcıvan Seferi
1555 – İlk Osmanlı-İran antlaşması : Amasya Antlaşması
1555 – Kanem-Bornu devletiyle ticaret antlaşması
1557 – Dokuzuncu Akdeniz seferi, Fas’ın fethi
1559 – Konya Savaşı ve Şehzade Bayezid’in yenilerek İran’a sığınması
1560 – Cerbe Savaşı’nda Osmanlı Donanmasının İspanyollara karşı zafer kazanması
1562 – Osmanlı Almanya arasında 1547 antlaşmasının yenilenmesi
1565 – Başarısız Malta kuşatması
1565 – 100 dirhem gümüşten 450 akçe kesilmesi
1566 – Kanuni Sultan Süleyman’ın son seferi: Zigetvar Savaşı ve Sultanın vefatı, II. Selim’in tahta geçişi
1566 – Sakız Adası’nın Fethi
1567 – Yemen isyanı
1568 – Osmanlı ve Almanya arasındaki antlaşmanın tekrar yenilenmesi
1568 – yeniden Yemen’in fethi
1569 – Astarhan seferi
1569 – Kaptan Kurdıoğlu Hızır Beyin Sumatra seferi
1570 – Kıbrıs Seferi
1571 – Kırım Hanı 1.Devlet Giray’ın Moskova’yı fethi
1571 – İnebahtı hezimeti, Kıbrıs’ın fethi.
1573 – Lehistan’ın himaye altına alınışı
1574 – Tunus’un Fethi
1574 – II. Selim’in vefatı ve III. Murad’ın tahta geçişi
1575 – Edirne’de Mimar Sinan eliyle II. Selim için Selimiye Camii’nin inşası
1576 – Kanem-Bornu devletinin Osmanlı Devleti’ne bağlılığını bildirmesi
1577 – Takiyüddin’in gözlemlerine, kısmen tamamlanan Daru’r-Rasadü’l-Cedid’de (İstanbul Rasathanesi) devam etmesi
1578 – Osmanlı-İran Savaşı’nın başlaması
1578 – Vadi’üs-seyl Savaşı ve Fas’ın himaye altına alınması
1579 – Hazar Denizi’nde Osmanlı deniz kuvvetlerinin kuruluşu
1580 – İlk İngiliz ahidnamesinin verilişi
1580 – İstanbul Rasathanesi’nin donanmayla topa tutularak yıktırılması (22 Ocak)
1581 – Maskat’ın Fethi
1583 – Cizvitlerin Galata’daki Saint Benoit Kilisesi’ne yerleşerek burada St. Benoit mektebini açmaları (18 Kasım)
1583 – Meşale Savaşı
1585 – Tebriz’in Fethi
1585 – 1. Mombasa seferi, Osmanlı nüfuzunun Sofala’ya varması
1586 – İlk Sikke tashihi
1588 – Gence seferi
1588 – Resm-i tashih-i sikke konulması
1589 – İkinci sikke tashihi
1589 – 2. Mombasa seferi
1587 – Cezayir’de Paşalar devrinin başlaması, Osmanlı merkezî otoritesinin zayıflaması
1590 – Ferhat Paşa Antlaşması; Osmanlı’nın doğuda en geniş sınırlara ulaşması
1591 – Tunus’ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı egemenliğinin sembolik hale gelmesi
1592 – Lehistan’ın Osmanlı himayesinden çıkışı
1593 – Kulpa Bozgunu ve Avusturya’yla savaşın başlaması
1594 – Yanıkkale’nin fethi
1594 – Eflak, Boğdanve Erdel’in ayaklanması
1595 – Estergon’un Avusturyalılara kaybı
1595 – III. Murad’ın vefatı, III. Mehmet’in tahta geçişi
1595 – Köprü Faciası ve Akıncı Ocağı’nın sonu
1596 – Eğri Kalesi’nin fethi ve Haçova Savaşı
1598 – Yanıkkale’nin Avusturyalılara kaybı, Budin’in kuşatılması
1599 – Karayazıcı Ayaklanması’nın başlaması

1600-1699 yılları arası
1600 – Kanije’nin fethi
1601 – Kanije Savunması
1601 – İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3’e indirileceğinin ahidnameye derci
1603 – Osmanı-İran Savaşı’nın başlaması, Tebriz ve Nahçıvan’ın kaybı
1603 – III. Mehmed’in vefatı, I. Ahmed’in tahta geçişi
1603 – Trablusgarp’ta Dayıların yönetimi ele geçirmeleri, Osmanlı otoritesinin zayıflaması
1604 – Revan’ın İran’a kaybı
1604 – Yusuf Sinan Paşa’nın sonuçsuz İran seferi
1604 – Vaç, Papa ve Pește’nin Avusturya’dan geri alınması, sonuçsuz Estergon Kuşatması
1605 – İran’a karşı Urmiye yenilgisi
1605 – Estergon’un Avusturya’dan geri alınması, Veszprém ve Polata’nın fethi
1606 – Gence’nin İran’a kaybı
1606 – Avusturya ile Zitvatorok Antlaşması
1607 – Şamahı ve Şirvan’ın İran’a kaybı
1607 – Oruçovası zaferiyle Canboladoğlu Ayaklanmasını bastırması
1608 – Alaçayır zaferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Kalenderoğlu Ayaklanmasını bastırması
1609 – Üsküdar Seferiyle Kuyucu Murat Paşa’nın Celalileri tamamen etkisiz hale getirmesi
1610 – Kuyucu Murat Paşa’nın sonuçsuz Tebriz seferi
1612 – İran’la Nasuh Paşa Antlaşması
1612 – Hollanda ile ilk ticaret anlașması
1614 – Damat Halil Paşa’nın Malta ve Trablusgarp seferi
1615 – İran Savaşı’nın yeniden başlaması
1616 – Sonuçsuz Revan Kuşatması
1616 – İstanbul’da Sultan Ahmet Camii’nin inşasının tamamlanması
1617 – Lehistan’a karșı Turla zaferi, Lehistan’la Busza Antlaşması
1617 – I. Ahmed’in ölümü ve I. Mustafa’nın tahta geçişi
1618 – I. Mustafa’nın tahttan indirilmesi ve II. Osman’ın tahta geçişi
1618 – İran’a karşı Pül-i Şikeste yenilgisi, Serav Antlaşması
1620 – Lehistan’a karşı Tutora zaferi
1621 – II. Osman’ın Lehistan seferine çıkışı (Hotin seferi) – Hotin Antlaşması
1622 – II. Osman’ın katli ve I. Mustafa’nın yeniden tahta çıkışı
1623 – I. Mustafa’nın tahttan indirilip IV. Murad’ın tahta çıkışı
1623 – İran ile savaşın yeniden başlaması
1624 – Bağdat’ın ve Irak’ın İran’a kaybı
1624 – Kazakların İstanbul Boğazını yağmalamaları
1625 – Kazaklara karșı Karaharman zaferi
1626 – Yemen’de Zeydi ayaklanmasının bașlaması
1627 – Asi Abaza Mehmed Paşa’ya karşı sonuçsuz Erzurum Kușatması, Ahıska’nın İran’a kaybı
1627 – Avusturya’yla Sonbor Antlașması
1628 – Asi Abaza Mehmed Paşa’nın Erzurum Kușatması’nda yenilmesi, Ahıska zaferi sonucunda Ahıska’nın geri alınması
1629 – Yemen’de Zeydilerin Taiz ve Sana’yı ele geçirmesi
1629 – Cizvitler tarafından, İstanbul’da “Saint Georges” Fransız okulu ile yine “St. Louis Dil Oğlanlar Mektebi’nin kurulması
1630 – Hemedan Seferi, Mihriban zaferi ve Sonuçsuz Bağdat Kușatması, Çınargediği yenilgisi
1630 – Yemen’de Taiz yenilgisi, Aden’in Zeydilere kaybı
1631 – Hille’nin İran’a kaybı
1633 – Sonuçsuz Aden Kuşatması, Zebid’in Zeydilere kaybı
1633 – İran’ın sonuçsuz Van kușatması
1633 – Lübnan’da Maanoğlu II. Fahreddin ayaklanmasının bastırılması
1633 – Lehistan’la Eskitabur Muharebesi
1634 – İlk Şeyhülislam katli (Ahizade Hüseyin Efendi)
1634 – Lehistan’la barış antlașması
1635 – IV. Murad’ın Revan Seferi,
1635 – Muha’nın kaybıyla Zeydiler’in Yemen’de Osmanlı egemenliğine son vermeleri
1636 – Revan’ın İran’a kaybı, Mihriban yenilgisi
1637 – Kazakların Azak’ı ele geçirmeleri
1638 – Bağdat Seferi ve Bağdat’ın alınışı, Irak’ın Osmanlı idaresine dönüşü
1638 – Venediklilerin Avlonya baskını
1639 – İran’la Kasr-ı Şirin Antlaşması
1639 – Venedik’le barış antlașması
1640 – IV. Murad’ın ölümü, İbrahim’in tahta çıkışı
1641 – Sonuçsuz Azak kușatması
1642 – Avusturya’yla 2. Sonbor Antlașması
1642 – Azak’ın Kazaklardan geri alınması
1645 – Girit seferinin açılışı, Hanya’nın alınışı
1648 – İbrahim’in tahttan indirilmesi, IV. Mehmed’in tahta çıkışı, İbrahim’in katli
1648 – Sultanahmet Camii Vakası
1648 – Kandiye kuşatması
1649 – Venediklilere Foça yenilgisi
1651 – Venediklilere Paros yenilgisi
1654 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet ve Değirmenlik (Milos) zaferi
1655 – Venediklilere Çanakkale yenilgisi
1656 – Çanakkale Boğazı’nın Venedik ablukası altına alınması, Venediklilere Çanakkale yenilgisi, Limni ve Bozcaada’nın kaybı
1656 – Çınar Vak’ası
1656 – Köprülüler devrinin başlaması
1657 – Venediklilere karşı Çanakkale’de galibiyet, Bozcaada ve Limni’nin geri alınması
1658 – Rakoçi’nin başlattığı Erdel isyanına müdahale, Yanova’nın fethi
1658-1659 – Abaza Hasan Paşa’nın Anadolu’daki ayaklanmasının bastırılması
1659 – Eflak isyanının bastırılması
1659 – Cezayir’de Yeniçeri ağalarının yönetimi tamamen ellerine geçirmeleri
1660 – Varadin’in fethi
1661 – Erdel isyanının bastırılması
1663 – Osmanlı-Avusturya Savaşı’nın başlangıcı, Uyvar’ın fethi
1663 – Lahsa Eyaleti topraklarının Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi
1664 – St. Gotthard Muharebesi ve Avusturya ile Vasvar Antlaşması
1666 – Girit’in tamamen alınması için harekatın başlatılması
1669 – Kandiye’nin alınışı, Girit’in tamamıyla Osmanlı hakimiyetine girişi
1669 – Dinyeper’in batısındaki Kazakların Osmanlı himayesine girmeleri
1671 – Cezayir’de denizci kökenli Dayıların Yeniçeri Ağalarının yönetimini sonlandırmaları, Osmanlı otoritesinin sembolik hale dönüşmesi
1672 – Lehistan ‘la savaş, Kamaniçe’nin alınışı, Podolya’nın fethi, Bucaş Antlaşması
1673 – Hotin’in Lehistan’a kaybı, Lehistan’ın Boğdan’ı istilası
1674 – Hotin’in Lehistan’dan geri alınması, Ukrayna’nın doğusunda fetihler
1675 – Ukrayna’nın batısında fetihler, sonuçsuz Lviv kuşatması
1676 – Lehistan’la İzvança Muharebesi ve sonucunda İzvança Antlaşması
1676 – Rusya’nın Çehrin’i ele geçirerek Osmanlı himayesindeki Kazak hatmanını esir etmesi
1677 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması, sonuçsuz Çehrin kuşatması
1678 – Çehrin Kalesi’nin fethi
1679 – Çehrin’e tekrar saldıran Ruslara karşı sefer kararı, barış müzakerelerinin başlaması
1680 – Hollanda’yla ticaret anlaşması
1681 – Ruslarla Bahçesaray Antlaşması, Dinyeper’in batı kıyısındaki Osmanlı egemenliği kabul edildi
1682 – Orta Macar isyanına müdahale, Kosice, Filek ve Honad’ın fethi
1683 – II. Viyana Kuşatması, peşinden Ciğerdelen Savaşı ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları, Estergon’un kaybı
1684 – Avusturyalıların Budin kuşatmasının püskürtülmesi
1685 – Uyvar’ın Avusturya’ya kaybı
1686 – Budin’in Avusturya’ya kaybı
1687 – IV. Mehmed’in tahttan indirilmesi, II. Süleyman’ın tahta çıkışı
1687 – Başta Eğri Kalesi olmak üzere Macaristan’da Avusturyalılara büyük toprak kayıpları, Mohaç Muharebesinde yenilgi,
1687 – Morave Bosna’da Venedik’e toprak kayıpları, Venedik’in Eğriboz’u kuşatması
1688 – Sancak Vakası
1688 – Belgrad’ın Avusturyalılara kaybı
1688 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı zaferleri
1688 – Eğriboz’un Venedik kuşatmasından kurtarılması
1689 – Avusturyalıların Bosna’dan çıkarılması, Batoçine yenilgisi, Niş’in kaybı, Avusturyalıların Eflak’ı ve Kosova’yı istilası, Sırp asilerin Makedonya’yı istilası
1689 – Urkapı’da Kırım Hanlığı’nın Rus taarruzunu püskürtmesi
1689 – Venedik’e karşı Rodos önlerinde ve Mora’da deniz zaferleri
1690 – Kanije Kalesi’nin Avusturyalılara kaybı
1690 – Fazıl Mustafa Paşa’nın Pirot, Vidin, Niş ve Belgrad’ı geri alışı
1690 – Avlonya’nın Venediklilerden geri alınışı
1691 – II. Ahmed’in tahta çıkışı
1691 – Salankamen Muharebesi’nde yenilgi, Varadin’ın kaybı
1692 – Lübnan’daki karışıklıkların bastırılması
1693 – Avusturyalıların Belgrad kuşatmalarının püskürtülmesi
1694 – Sonuçsuz Varadin kuşatması
1695 – Kırım Hanlığı’nın Lehistan’a karşı Ukrayna içlerine başarılı akını
1695 – Sakız Adası’nın kaybı ve hemen geri alınması, Hersek’te Venediklilere karşı zafer
1695 – II. Ahmed’in ölümü ve II. Mustafa’nın tahta çıkışı
1695 – II. Mustafa’nın 1. Macaristan seferi, Lugoj ve Lipova’nın geri alınışı
1695 – Rusların Azak’a saldırılarının püskürtülmesi
1696 – II. Mustafa’nın 2. Macaristan seferi, Olaş zaferi
1696 – Azak’ın Ruslara kaybı
1696 – Sakız’de ve Mora’da Venediklilere karşı zaferler
1696 – Basra’nın isyancıların eline geçmesi
1697 – II. Mustafa’nın 3. Macaristan seferi, Zenta Muharebesinde yenilgi
1697 – Bozcaada ve Andros önlerinde Venedik donanmasına karşı zaferler, Venediklilerin ve Avusturyalıların Bosna’dan püskürtülmeleri
1699 – Karlofça Antlaşması’nın imzalanması, Macaristan’ın Avusturya’ya, Podolya ve Ukrayna’nın Lehistan’a, Mora’nın Venedik’e kaybı

1700-1799 yılları arası
1700 – Ruslar’la İstanbul Antlaşması’nın imzalanması
1701 – Basra’da Osmanlı yönetiminin yeniden kurulması
1701 – Gürcistan’da Açıkbaş Hanlığı’nın isyanının bastırılması
1703 – Edirne Vak’ası, II. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, III. Ahmed’in tahta çıkışı
1703 – “Tuğralı” altın paranın piyasaya çıkarılması
1711 – Rusya’ya karşı Prut Zaferi ve Prut Antlaşması
1713 – Rusya’yla Edirne Antlaşması
1715 – Venedik ile savaş ve Mora Seferi
1718 – Pasarofça Antlaşması
1718 – Valilerin sefer masraflarını karşılamak üzere “imdadiyye-i seferiyye” toplamalarının kabulü
1718 – Lâle Devri’nin başlaması
1720 – Batıya hediye gönderilen ilk mehter takımı (III. Ahmed tarafından Lehistan’a)
1720 – III. Ahmed için tasvirleri Levni tarafından yapılan Surname-i Vehbi
1721 – Çelebi Mehmed Efendi’nin sefaret vazifesiyle Fransa’ya gidişi
1723 – İran seferinin üç cepheli olarak açılışı
1724-1725 – Tebriz ve Cence’nin alınışı
1726 – İbrahim Müteferrika tarafından ilk Türk matbaasının kuruluşu
1729 – “Zer-i mahbub” adıyla yeni bir altının piyasaya sürülmesi
1729 – Cevheri’n nın Vankulu tarafından yapılan tercümesinin matbaada basılan ilk kitap olması
1730 – Patrona Halil isyanı, III. Ahmed’in hal’i, I. Mahmud’un tahta çıkışı, Lâle Devri’nin sona ermesi
1733 – İran Savaşı’nın hızlanması, Nadir Şah’ın başarıları
1735 – Bonneval Ahmed Paşa (Comte de Bonneval) nezaretinde Humbaracı Ocağı’nın kurulması
1735 – Osmanlı-Avusturya-Rus Savaşları
1739 – Belgrad Antlaşması
1739 – Rus tüccarlarına Karadeniz hariç olmak üzere, Osmanlı suları ve topraklarında ticaret hakkı tanınması
1745 – Matbaanın kurucusu İbrahim Müteferrika’nın ölümü
1746 – Osmanlı-İran barışı (Kerden Antlaşması)
1751 – Osmanlı musikisi üzerine Batıda yazılan ilk eser (Charles Fonton’un Essai’si)
1754 – I. Mahmud’un ölümü, III. Osman’ın tahta çıkışı
1757 – III. Osman’ın ölümü, III. Mustafa’nın tahta çıkışı
1768 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın başlaması
1770 – Rus filosunun İngilizler’in yardımıyla Akdeniz’e girmesi
1771 – Kırım’ın işgali
1772 – Tersane yakınlarında Topçu Mektebi’nin kurulması
1773 – Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun’un kuruluşu
1773-1774 – Darphanenin Hazine-i Amire’nin yedeği vazifesini görmeye başlaması
1774 – 3. Mustafa’nın ölümü ve 1. Abdülhamit’in tahta çıkışı
1774 – Avrupa tarzında teşkil edilmiş olan Sürat Topçuları Ocağı’nın kurulması
1774 – Küçük Kaynarca Antlaşması ve Ruslar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı tanınması (21 Temmuz)
1776 – Mühendishane-i Bahr-i Hümâyun’un açılışı; Boğdan Prensi Alexandır İspilanti Bey’in Bükreş ve Yaş’ta Rum Ortodoks cemaatinde yeni tarz eğitimin ilk adımları atması, Aynalıkavak Antlaşması
1783 – Rusya’nın Kırım’ı ilhakı
1784 – Avusturyalılar’a Karadeniz’de seyrüsefer hakkı verilmesi
1784 – Osmanlı Devleti’nin Rusya’nın Kırım’ı ilhakını bir “sened” ile resmen tanıması (8 Ocak)
1787-1788 – İstanbul’da bulunan Fransız uzmanların ve subayların tamamen ülkelerine dönmeleri
1787 – Osmanlı-Rus Savaşı’nın ilanı (17 Ağustos)
1788 – Yılan Adası Deniz Savaşı
1788 – Rusya’nın müttefiki sıfatıyla Avusturya’nın da savaşa girmesi (9 Şubat)
1789 – Özi Kalesi’nin Ruslar tarafından zaptı
1789 – I. Abdülhamid’in ölümü ve III. Selim’in tahta çıkması (7 Mayıs)
1789 – Osmanlı-İsveç ittifakı 11 Temmuz
1790 – İlk resmi Ermeni mektebinin Kumkapı’da açılması
1790 – Osmanlı-Prusya ittifakı (31 Ocak)
1790 – Avusturya’nın Prusya tarafından barışa zorlanması. Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz)
1790 – Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
1790 – Kili ve İsmail kalelerinin Rusya tarafından zaptı
1791 – Avusturya ve Osmanlı Devleti arasındaki son savaşın bitirilmesi. Ziştovi Antlaşması (4 Ağustos)
1791 – Rus Savaşı’nın sonu. Kalas Mütarekesi (11 Ağustos)
1792 – Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
1792 – III. Selim devrinde 100’lük guruş basılması
1792 – Yaş Antlaşması (10 Ocak)
1793 – Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana’da daimi elçilik ihdası
1793 – Nizam-ı Cedid Ordusu’nun Kuruluşu
1793 – Hasköy’de Mühendishane-i Cedide’nin açılması
1793 – Zahire Nezareti’nin kurulması
1793-1794 – Baruthane-i Amire’de İngiliz perdahı barut imaline başlanması
1794 – Halkalı’da yapılan Azadlu Baruthanesi’nin faaliyete geçmesi
1795 – Lehistan’ın Avrupa haritasından silinmesi
1795 – Cezayir’in şanlı denizcileri (Barbaros’un torunları) İspanyol limanı Cadiç açıklarında Amerika ile yaptığı savaşı kazanarak her yıl vergi aldı.
1795 – Mühendishane-i Berr-i Hümâyun’un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon’un III. Selim’e gönderdiği)
1797 – Paris, Viyana ve Berlin’de daimi elçilikler ihdası
1797 – Pazvandoğlu isyanı
1797 – Venedik Devleti’nin ortadan kaldırılması (17 Eylül)
1798 – Fransa’ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
1798 – Fransa’nın Mısır’a saldırması (1 Temmuz)
1798 – Fransa’ya savaş ilanı (3 Eylül)
1799 – Fransa’ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
1799 – Napolyon’un El-Ariş ve Gazze’yi ele geçirmesi (Şubat)
1799 – Napolyon’un Akka’da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs)
1799 – Napolyon’un Fransa’ya dönmesi, Mısır’ın işgalinin devamı (Ağustos)

1800-1899 yılları arası
1800 – Takvimlerin Jacques Cassini Zicin’e göre hazırlanmaya başlaması
1800 – Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti’ni kurmaları (Mart)
1801 – Kara Mühendishanesi hocalığına Hüseyin Rıfkı Tamani’nin getirilmesi
1801 – Mısır’ın tahliyesine dair mütareke (Ağustos)
1802 – Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz’e çıkmalarına müsaade edilmesi
1802 – Paris Antlaşması. Fransa ile barış (25 Haziran)
1804 – Sırp isyanlarının başlaması (Şubat)
1805 – Avrupa tarzında ilk hastane’nin Kasımpaşa’daki Tersane-i Amire’de açılması
1805 – Osmanlı Devleti’nin Napolyon’un “İmparator” unvanını tanıması
1805 – Mehmed Ali Paşa’nın Mısır’a vali olarak tayini (Temmuz)
1806 – Nizam-ı Cedid’in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak’ası
1806 – Osmanlı-Rus Savaşı
1806 – III. Selim’in Mühendishan-i Berri-i Hümayun kanunnamesi
1806 – Tersane Tıbbiyesi’nin kurulması (Ocak)
1806 – Memleketeyn’in Rusya tarafından işgal edilmesi (Ekim)
1807 – Vehhabi isyanının had safhaya varması. Haccın engellenmesi
1807 – İngiltere’nin Rusya’nın yanında Osmanlı savaşına iştiraki ve İngiliz filosunun İstanbul önlerine gelmesi (20 Şubat)
1807 – İngiliz filosunun İskenderiye’ye saldırması ve Mehmed Ali Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mart – Eylül)
1807 – Nizam-ı Cedid’e karşı ayaklanma (25 Mayıs)
1807 – III. Selim’in tahttan indirilmesi ve Nizam-ı Cedid’in ilgası (29 Mayıs)
1808 – Mustafa Rakım’ın celi sülüs ve tuğra’ya yeni üslubunu getirişi (29 Mayıs)
1808 – Alemdar Mustafa Paşa’nın müdahalesi, IV. Mustafa’nın tahttan indirilmesi, III. Selim’in katli, II. Mahmud’un tahta çıkması (28 Temmuz)
1808 – Sened-i İttifak : Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
1808 – Yeniçeri Ayaklanması : Alemdarın Sonu (15-16 Kasım)
1809 – İngiltere ile süren savaşın sonu : Kal’a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
1810 – II. Mahmud devrinde beşlik “cihadiyye”lerin basılması
1810 – İzmir Jimnasium’unun kurulması; Yesarizade Mustafa İzzet’in ta’lik’e son şeklini verişi
1812 – Vehhabi ayaklanmasının Mehmed Ali Paşa tarafından bastırılması
1812 – Fransız postalarının ilk kuruluşu
1812 – 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı’nın sonu: Bükreş Antlaşması, Sırbistan’a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
1816 – Miloş Obronoviç’in “başknez” olarak tanınması ve Sırbistan’ın özerliğinin temini
1817 – Hüseyin Rıfkı Tamani’nin ölümü
1821 – Eflak ve Mora’da Rum isyanlarının başlaması (Şubat – Mart)
1823 – Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
1824 – Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
1824 – Fatih Külliyesindeki Darü’ş-Şifa’nın yıkılması; Sultan II. Mahmud’un Talim-i sıbyan adı ile ferman yayınlaması; St. Pierre mektebinin kurulması
1826 – İhtisab müessesesinin düzenlenmesi
1826 – Şinasi’nin doğumu; Mustafa Rakım’ın İstanbul’da vefatı; Ermeni ustalara Nakkaşlık hakkının verilmesi
1826 – Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılması, Asakir-i Mansure-i Muhammediyye’nin kurulması (14 Haziran)
1826 – Rusya ile Akkerman Antlaşması’nın akdi (7 Ekim)
1827 – Osmanlılar’ın İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
1827 – Tıphane-i Amire’nin kurulması; İlk “Marş-ı Sultani” bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud’a)
1827 – Mukataa Hazinesi’nin Hazine-i Amire’den ayrılması
1827 – İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan’ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
1827 – Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina’nın teslimi (Temmuz)
1827 – Navarin Deniz Savaşı : Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
1828 – Rusya’nın savaş ilan etmesi (26 Nisan) (1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı)
1829 – Ziya Paşa’nın doğumu; Mahmud Celaleddin’in İstanbul’da vefatı; Şevki Efendi’nin İstanbul’da doğuşu
1829 – Deli Teşkilatının kaldırılması
1829 – Edirne Antlaşması : Yunanistan’ın bağımsızlığı (14 Eylül)
1830 – Mühendishane-i Bahri’nin Heybeliada’daki kışlaya taşınması; İshak Efendi’nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması
1830 – Tiftik keçisinin Güney Afrika’da yetiştirilmeye başlanması
1830 – Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1830 – Fransızlar’ın Cezayir’e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
1831 – İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
1831 – Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
1831 – 1834 – İshak Efendi’nin dört ciltilik Mecmua-i Ulum-ı Riyaziye adlı eserinin basılması
1831 – İlk gazete Takvim-i Vekayi’nin neşri (1 Kasım)
1832 – Tıphane-i Amire’nin Şehzadebaşı’ndan Cerrahhane’nin bulunduğu binaya nakledilmesi
1832 – Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın isyanı
1832 – İstanbul-İzmit “posta yolu” nun yapımı
1832 – İngiliz postalarının kuruluşu
1832 – Topkapı Sarayı’na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire’nin açılması (29 Ocak)
1832 – Mısır kuvvetlerinin Konya’da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
1833 – Feshanenin kuruluşu
1833 – Mısır kuvvetlerinin Kütahya’ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
1833 – Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz’a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul’a gelmesi (5 Nisan)
1833 – Mehmed Ali’nin uzlaşmaya zorlanması : Kütahya Antlaşması (Mayıs)
1833 – Mehmed Ali Paşaya karşı Osmanlı-Rus ittifakı : Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar’ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
1833 – Münchengraetz Antlaşması (18 Eylül)
1834 – Maçka Kışlası’nda, Mekteb-i Harbiye’nin kurulması
1834 – Mukataat Hazinesi’nin isminin “Mansure Hazinesi” olarak değiştirilmesi
1835 – Hazine-i Amire ile darphanenin birleştirilmesi
1835-1845 İlk halk konserleri (Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı’ndaki kahvede)
1836 – Umur-ı Hariciye Nezareti’nin kurulması (11 Mart)
1837 – Osmanlı yapımı “Eser-i Hayr” adlı buharlı geminin denize indirilmesi (26 Kasım)
1838 – Mekteb-i Adli’nin açılması; Üsküdar’da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri’nin Tersane’deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II. Mahmud’un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi’nin İstanbul’da doğuşu
1838 – Maliye Nezareti’nin kurulması ve Hazine-i Amire’nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi’yle birleştirilmesi
1838 – Defterdarlığın Maliye Nazırlığı’na çevrilmesi
1838 – Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyye’nin kurulması (24 Mart)
1838 – İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması’nın imzalanması (16 Ağustos)
1839 – Kaime-i mutebere-i nakdiyye’nin çıkarılması
1839 – Ali Süavi’nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti’nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye’nin Galatasaray’daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye’nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi’nin kurulması
1839-1844 – Dr. Bernard’ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845 – Mekteb-i Fenn-i Nücum’un faaliyet dönemi
1839 – Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile savaşın tekrar başlaması, Nizip Savaşı (24 Haziran)
1839 – II. Mahmud’un vefatı üzerine Abdülmecid’in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali’ye teslimi (1 Temmuz)
1839 – Tanzimat Fermanı’nın ilanı (3 Kasım)
1840 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun Fransa’dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (3 Mayıs) (14 Temmuz 1851’de bu kanun, Kanun-u Cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840 – Gayri müslim tebaadan Avrupa’ya talebe gönderilmeye başlanması
1840 – Tanzimat’ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840 – Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi’ne katılması
1840 – Posta Nezareti’nin kurulması
1840 – Namık Kemal’in doğumu (21 Aralık)
1841 – Lübnan olayları
1841-1906 – Ahmed Ali Paşa’nın doğumu. (ressam)
1841 – İngiltere’nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır’ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa’ya bırakılması (24 Mayıs)
1841 – Londra Boğazlar Antlaşması (13 Temmuz)
1842 – Askeri Baytar Mektebi’nin açılması
1843 – Hereke Fabrikası’nın kurulması
1843 – Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1844 – Tashih-i sikke (1 Şubat)
1844 – Feshane’de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845 – İzmir’de su kuvvetiyle çalışan kâğıt fabrikasının kurulması
1845 – Bahriye Mektebi’nin Heybeliada’daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye’de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü’l-fünun’a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
1845 – Sultan Abdülmecid’in Meclis-i Vala’yı ziyareti (Ocak)
1845 – Meclis-i Muvakkat’ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
1845 – Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
1846 – Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti’nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa’nın ölümü
1846 – Rus Ticaret Muahedesi
1846 – Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
1846 – Darü’l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847 – Timarlı Sipahi Teşkilatı’nın ilgası
1847 – Telgrafın Beylerbeyi Sarayı’nda denenmesi
1847 – Dersaadet Bankası’nın kuruluşu
1847 – İstanbul’da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid’e Donizetti’nin Mecidiye Marşı’nı çalıyor); Yeşilköy’de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1847 – Recaizade Ekrem’in doğumu (1 Mart)
1848 – Avrupa’da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan’da milliyetçi ayaklanmalar
1848 – Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848 – İstanbul’da ilk Sanayi Mektebi’nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
1848 – İstanbul’da Darü’l-Muallimin açılması (16 Mart)
1848 – Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
1849 – Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet’in İstanbul’da vefatı
1850 – 1847’den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
1850 – Ticaret Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1850 – İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850 – Muallim Naci’nin doğumu
1850 – Darü’l-Maarif’in öğrenime başlaması (12 Mart)
1851 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1851 – Londra Sergisi
1851 – Encümen-i Daniş’in kurulması (18 Temmuz)
1852 – Abdülhak Hamid’in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Société Orientale de Constantinople) kurulması
1853 – “Mukaddes yerler” meselesi, Rusya’nın tazyikleri ve Kırım Savaşı’nın patlaması
1853 – İstanbul’da I. Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı’nın inşa ettirilmesi
1854 – İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854 – Meclis-i Vala’nın “Meclis-i Ali-yi Tanzimat” ve “Meclis-i Ahkam-ı Adliye’ye” ayrılması
1854 – İhtisab teşkilatının lağvı
1854 – Rusya’ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak (12 Mart)
1855 – Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi (Leyla (Saz) Hanım’ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa’nın köşküne İtalya’dan getirtilen)
1855 – Gayri müslimlerden alınan “cizye”nin kaldırılması
1855 – Paris Sergisi
1855 – İstanbul’da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
1855 – Osmanlı İmparatorluğu’nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
1855 – Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
1856 – Rusya’nın Asya’da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856 – Bank-ı Osmani’nin kurulması
1856 – Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856 – Islahat Fermanı
1856 – 1860 – Köstence-Çernevo’da demiryolu hattının yapımı
1856 – 1866 – İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
1856 – İstanbul Tıp Cemiyeti’nin (Société Médicale de Constantinople) kurulması (15 Şubat)
1856 – Islahat Fermanı’nın ilanı (18 Şubat)
1856 – Paris Barış Antlaşması (30 Mart)
1856 – Rusya’nın bozguna uğraması (30 Mart)
1856 – Karadeniz’in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi (30 Mart)
1856 – İstanbul Tıp Cemiyeti’ne Şahane unvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi (22 Mayıs)
1857 – Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857 – Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857 – Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi’nin yayımlanması
1857-1862 – Beyrut – Şam şosesinin yapımı
1857 – Maarif-i Umumiyye Nezareti’nin kurulması (17 Mart)
1857 – Paris’te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
1858 – Birinci Karadağ Harekatı
1858 – Ceza Kanunname-i Hümayunu’nun kabulü
1858 – Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858-1859 – Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
1858 – Arazi Kanunnamesi’nin kabulü (6 Haziran)
1858 – Beyoğlu ve Galata’da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye’nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye) (8 Haziran)
1859 – Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için “iane-i umumiyye” toplanması
1859 – Fransızcadan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi’nin Tercüme-i Manzume’sinin neşri
1859 – Mekteb-i Mülkiyye’nin kuruluşu (12 Şubat)
1860 – Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860 – İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi’nin Şair Evlenmesi’nin tefrika edilmesi
1860-1861 – Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861 – Lübnan’ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
1860 – Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
1861 – Abdülmecid’in vefatı ve Abdülaziz’in tahta çıkması
1861 – Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye’nin kuruluşu
1861 – Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi’nin kabulü
1861-1866 – Rusçuk – Varna demiryolu hattının yapımı
1861 – Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı’nın hususi statüsünün tespiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
1861 – David Paşa’nın Lübnan’a vali olarak atanması (9 Haziran)
1861 – Fransız ve İngilizler’le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8’e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
1862 – İkinci Karadağ Harekatı
1862 – Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithat Paşa’nın vali olarak tayini
1862 – Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862 – Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862 – Altının değerinin 100 kuruş olarak tespiti
1862 – Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon’dan Tercüme-I Telemak’ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye’nin kurulması
1862 – Mahrec-i Aklam’ın kurulması
1862 – Mekteb-i Maarif-i Adliye’nin, “Mekteb-i Aklam” adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)
1862 – Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
1863 – Abdülaziz’in Mısır’a seyahati
1863 – Mithat Paşa tarafından Niş’te ilk Islahhane’nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863 – İstanbul Eczacılık Cemiyeti’nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji’nin açılması
1863 – Menafi Sandığı’nın kurulması
1863 – Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863 – Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi’nin kabulü
1863 – Darü’l-Fünun’da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
1863 – Sultanahmet Sergisi’nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
1864 – Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu’nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye’nin (Darü’ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey’in Mecmu’atü’l-Makamat’ı)
1864 – İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti’ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan’a verilmesi
1864 – Karadan Hindistan’ı Avrupa’ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864 – Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun kuruluşu
1864 – Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876 – Paris’e talebe gönderilmesi
1864 – Vilayet Nizamnamesi’nin kabulü (8 Ekim)
1865 – Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
1865 – İstanbul Birinci Şehir Postası’nın kuruluşu
1865 – Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti’ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye’nin nazırlığına Cemaleddin Efendi’nin getirilmesi
1865 – Mekteb-i Osmani’nin lağvedilmesi (Eylül)
1866 – Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866 – Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866 – Ahmed Süreyya Emin Bey’in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar’ın topçulukta hamle yapması
1866 – Simkeşler Şirketi’nin kuruluşu
1866 – Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
1866-1867 – Avusturya’nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867 – Sırbistan’daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867 – Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi’nin kurulması
1867 – Mısır Valisi İsmail Paşa’nın “hidiv” olması
1867 – Genç Osmanlılar’ın Avrupa’ya kaçmaya başlamaları
1867 – Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867 – Bahriye Nezareti’nin Kuruluşu
1867 – Menafi Sandığı’nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876 – İzmir Rıhtımı’nın inşası
1867 – Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi (22 Şubat)
1867 – Mısır’a hidivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
1867 – Sultan Abdülaziz’in Avrupa seyahati (21 Haziran)
1868 – Ali Paşa’nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit’e özerk bir statü verilmesi
1868 – Galatasaray Sultanisi’nin açılması
1868 – İstanbul Emniyet Sandığı’nın kurulması
1868 – Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868 – Yunan postasının kapatılması
1868 – Feshane’nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868 – Darü’l-Muallimin-i Sıbyan’nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi’nin kurulması; Sanayi Mektebi’nin kurulması
1868 – Adliye Nezareti’nin kurulması (1 Mart)
1868 – Şura-yı Devlet’in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye’nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
1869 – İkinci Darü’l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kurulması (8 Nisan)
1869 – Sultan Abdülaziz’in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
1868 – Mekteb-i Sultani’nin açılması (1 Eylül)
1869 – Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi (2 Eylül)
1869 – Turuk Nizamnamesi’nin kabulü (26 Ağustos)
1869 – İmparatoriçe Eugénié’nin İstanbul’a gelişi (13 Ekim)
1869 – Süveyş Kanalı’nın açılması
1869 – Osmanlı Ordusu’nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869 – Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin ilk kitabının kabulü
1869 – Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
1869 – Darü’l-Fünun-ı Osmani’de talebe kaydına başlanması (Ekim)
1870 – Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarlar’ın Rum Patrikhanesi’nin nüfuzundan çıkmaları
1870 – Fransa’nın, Almanya ve Prusya Savaşı’nda ağır mağlubiyet alması
1870 – Cenab Şehabeddin’in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat’ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane’nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü’l-Fünun’ı Osmani’yi teşkil eden şubeler arasında “İlm-i hukuk” şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870 – Karadeniz’in tekrar silahlandırılması ve Rusya’nın Paris Antlaşması’nın hükümlerini tanımaması
1870 – Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927 – Kemaledin Bey (mimar)
1870 – Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
1870 – Darü’l-Muallimat’ın açılması (26 Nisan)
1870 – Kavanin ve Nizamat Dershanesi’nin açılması (2 Temmuz)
1870 – Darü’l-Fünun müdürü Tahsin Efendi’nin umuma açık konferanslar (ders-I’am) tertip etmesi (Ekim)
1871 – Sadrazam Ali Paşa’nın vefatı
1871 – Saint-Esprit Okulunun kurulması
1871 – Abdülaziz’in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871 – Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi’nin yayımlanması
1871 – Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi’nin neşri
1871 – İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
1871 – Şinasi’nin ölümü (13 Eylül)
1872 – Emniyet Sandığı’nın şubelerinin açılması
1872 – Darü’l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873 – Meclis-i Tetkikat-ı Şer’iyye’nin kuruluşu
1873 – Mehmed Akif’in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye’nin neşredilmesi; Sava Paşa’nın yeni bir Darü’l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü’l-Fünun-ı Osmani’nin kapanması
1873 – Mekteb-i Sultani’nin, Gülhane Bahçesi’ndeki Saray’a bitişik binalara nakledilmesi (Haziran)
1874 – Rusya’nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874 – Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi’nden oluşan Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin açılması; İstanbul Darü’l-Muallimi’nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874 – Kara gümrüklerinin lağvı
1874 – Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875 – Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu’nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875 – Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
1875 – Bosna-Hersek isyanları
1875 – Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi’nin açılması
1876 – Bulgar isyanları
1876 – Karadağ’ın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı
1876 – Abdülaziz’in tahttan indirilmesi, V. Murad’ın tahta çıkması, hal’i ve II. Abdülhamid’in cülusu
1876 – Meşrutiyet’in ilanı
1876 – İstanbul’da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876 – İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876 – Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye’nin son kitabının kabulü
1876 – Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal’in İntibahı’nın neşri; İzmir ve Manastır’da yatılı idadiler açılması
1876 – Ziya Gökalp’in doğumu
1876 – I. Meşrutiyet’in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
1877 – Rusya’nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın (93 Harbi) başlaması: Balkanlar’ın ve Doğu Anadolu’nun Rus işgaline uğraması
1877 – Mahrec-i Aklam’ın Mekteb-i Mülkiye’nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye’nin tekrar Gülhane’ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi’nin kurulması
1877-1878 – Darü’l-Fünun ve Mekteb-i Sultani’nin bir yıl eğitime ara vermesi
1877 – İlk Meclis-i Meb’usan’ın içtimaı (o yılın 28 Haziran’ına kadar çalışır) (19 Mart)
1877 – Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan’da müzakere edilerek kabul edilir) (25 Eylül)
1877 – Vilayet Belediye Kanunu’nun kabulü (5 Ekim)
1877 – Meclis-i Mebusan’ın süresiz tatili (13 Aralık)
1878 – Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878 – Sırbistan, Karadağ ve Romanya’nın müstakil birer devlet olmaları
1878 – Bulgaristan Prensliği’nin ortaya çıkması
1878 – Ermeni meselesinin zuhuru
1878 – Ali Suavi’nin öldürülmesi
1878 – Kıbrıs’ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi
1878 – Bosna-Hersek’in Avusturya-Macaristan’ın işgal ve idaresine terki
1878 – Makedonya meselesinin ortaya çıkması
1878 – Meclisin kapatılması (13 Şubat)
1878 – Darü’l-Fünun-ı Sultanisi’nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
1879 – II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879 – Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu’nun kabulü
1879 – Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi’nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879 – Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu’nun kabulü
1880 – Vergi reformu
1880 – Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880 – İlk köy romanı, Ahmed Mithat’ın Bahtiyarlık’ının neşri; Darü’l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi
1880 – Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu’nun kabulü
1880 – İstanbul’da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
1880 – Ziya Paşa’nın ölümü (17 Mayıs)
1880 – Darü’l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi’nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
1880 – Darü’l-Fünun-ı Sultani’nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople’un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye’nin kurulması (20 Aralık)
1881 – Mustafa Kemal’in doğumu
1881 – Mısır’ın Birleşik Krallık tarafından işgali
1881 – Muharrem Kararnamesi’nin neşri
1881 – Düyun-ı Umumiyye İdaresinin kurulması
1881 – Mühendishane’de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü’l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi’nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri’nin birleştirilmesi
1882 – Tunus’un Fransızlar tarafından işgali
1882 – Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurulması ve Osman Hamdi Bey’in müdür olması (2 Ocak)
1883 – Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
1884 – Mülkiye Mühendis Mektebi’nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun’un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
1884 – Yahya Kemal’in doğumu (2 Aralık)
1885 – Doğu Rumeli’nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885 – Abdülhak Hamid’in Makber’inin neşri
1885 – Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
1886 – Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886 – Maarif Nezareti’ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği’nin kurulması
1886-1887 – Darü’l-muallimin’in yatılı hale getirilmesi
1887 – Yedikule Havagazı Fabrikası’nın kurulması
1887 – Ahmed Haşim’in doğumu; Şevki Efendi’nin İstanbul’da vefatı
1887 – Beşir Fuad’ın intiharı (5 Şubat)
1888 – Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1888 – Beyrut’ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi’nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
1888 – Namık Kemal’in ölümü (2 Aralık)
1889 – İttihad-ı Osmanı Cemiyeti’nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889 – İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi’nin kurulması
1889 – Yakup Kadri’nin doğumu (27 Mart)
1890 – Bulgar Makedonya ve Anadolu’da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891 – Mülkiye Baytar Mektebi’nin Halkalı Ziraat Mektebi’ne yatılı olarak nakledilmesi
1891 – Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891 – Kadıköy – Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası’nın kurulması
1891 – Hereke Fabrikası’nın halı kısmının açılması
1891 – Darü’l-Muallim’in aliye şubesi açılması (3 Kasım)
1892 – Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892 – Orman ve Maden Mektebi’nin kapatılması; II. Abdülhamid tarafından Yıldız’da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896 – İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894 – Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi’nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey’in Musiki Istılahatı)
1894 – Sasun’da Ermeni olayları
1894 – Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895 – İstanbul’da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895 – Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895 – Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895 – Baruthane-i Amire’de dumansız barut imal edilmesi
1895 – Sadrazam Said Paşa’nın beş fakülteden “darülacaze” oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
1896 – Tevfik Fikret’in Servet-i Fünun’un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896 – Ermenilerin Osmanlı Bankası’nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896 – Girit isyanının alevlenmesi
1896 – Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897 – Yunan kuvvetlerinin Girit’e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli’deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
1897 – 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
1898 – Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi’nin vali olarak kabul edilmesi
1899 – Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar’a verilmesi
1899 – Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması

1900-1922 yılları arası
1900 – Hicaz Demiryolu’nun inşasına girişilmesi
1900 – İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1900 – Darü’l Fünun-ı Şahane’nin kurulması (31 Ağustos)
1901 – Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması
1901 – Makedonya’da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908 – Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902 – Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902 – Makedonya’da Bulgar İhtilal Cemiyeti’nin faaliyeti (23 Kasım)
1902 – Cum’a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
1902 – Hüseyin Hilmi Paşa’nın geniş yetkilerle “umumi müfettiş” olarak Makedonya’ya tayini (8 Aralık)
1903 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin kurulması (31 Ağustos)
1903 – Mürzsteg Programı : Makedonya’ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
1904 – Haydarpaşa Rıhtımı’nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905 – Hereke Fabrikası’nda fes imalatına başlanması
1905 – Ermeniler’in II. Abdülhamid’e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
1906 – Akabe olayları ve Akabe krizi
1908 – Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti’nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi’nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti’nin kurulması
1908 – II. Meşrutiyet’in ilanı (23 Temmuz)
1908 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna-Hersek’i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
1908 – Girit Rumları’nın adayı Yunanistan’a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
1908 – II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebusan’ın toplanması (17 Aralık)
1909 – Adana’da Ermeniler’in ayaklanmaları
1909 – Gayri müslimlere “bedel” yerine askerlik hizmeti konulması
1909 – Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
1909-1910 – Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası’nın çıkması
1909 – 31 Mart Olayı (13 Nisan)
1909 – Hareket Ordusu’nun Yeşilköy’e varması, İstanbul’daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
1909 – II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad’ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
1909 – Meclisin açılması (17 Aralık)
1910 – Arnavutluk İsyanı
1910 – Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1911 – Sultan Reşad’ın Arnavutlar’ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911 – İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’ye saldırması ve işgali
1911 – Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
1911-1912 – Osmanlı İtalyan Savaşı
1912 – Yeşilköy Hava Uçuş Okulu’nun açılışı
1912-1913 – Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı’ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
1912 – Meclis-i Mebusan’ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
1912 – II. Dönem Meclis-i Mebusan’ın toplanması (18 Nisan)
1912 – İtalyanlar’ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı’na tecavüzleri (18 Nisan)
1912 – II. Dönem Meclis-i Meb’usan’ın feshi (5 Ağustos)
1912 – Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine (22 Temmuz)
1912 – Trablus ve Bingazi’nin İtalya’ya terki : Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada’nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
1912 – Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa’nın sadareti (29 Ekim)
1912 – Arnavutluk’un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
1913 – Bâb-ı Âli Baskını : Mahmud Şevket Paşa’nın sadareti (23 Ocak)
1913 – I. Balkan Savaşı’nın sona ermesi (30 Mayıs)
1913 – Sadrazam Mahmud Şevket Paşa’nın öldürülmesi, Said Halim Paşa’nın sadareti (11 Haziran)
1913 – II. Balkan Savaşı’nın başlaması (29 Haziran)
1913 – Edirne’nin geri alınması (21 Temmuz)
1913 – Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
1913 – Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması (14 Kasım)
1914 – Dış ticarette gümrük resmi oranının %15’e çıkarılması
1914 – Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914 – Türk Bilgi Derneği’nin kurulması; Medreset’ül-Hattatin’in kurulması; Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri’nin kurulması
1914 – 5. Meclis-i Mebusan’ın açılışı (14 Mayıs)
1914 – Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna’da öldürülmesi (28 Haziran)
1914 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Sırbistan’a savaş ilanı (28 Temmuz)
1914 – Almanya’nın Rusya’ya savaş ilanı (1 Ağustos)
1914 – Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
1914 – Almanya’nın Fransa’ya, İngiltere’nin Almanya’ya savaş ilanı : I. Dünya Savaşı’nın başlaması (4 Ağustos)
1914 – Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
1914 – 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
1914 – İslah-ı Medaris Nizamnamesi’nin yayınlanması (29 Eylül)
1914 – Karadeniz’e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
1914 – Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım – Aralık)
1914 – Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (3 Kasım)
1914 – İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne savaş ilanı (5 Kasım)
1914 – Osmanlı Devleti’nin İtilaf Devletleri’ne savaş ilanı (11 Kasım)
1914 – Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
1914 – Mısır’ın İngiltere himayesinde bir “krallık” haline getirilmesi, Osmanlı Devleti’nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)

1915 – Gümrük resmi oranının %30’a yükseltilmesi
1915 – Mekteb-i Tıbbiye’nin Darü’l-Fünun’a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne dönüşmesi
1915 – Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
1915 – Müttefiklerin Çanakkale Boğazı’nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları (Ocak – 18 Mart)
1915 – Doğu Anadolu Bölgesi’nde Ruslar’la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir Kanunu 27 Mayıs
1916 – Hicaz ve Mekke’nin kaybı
1916 – Dar’ül-Hilafeti’l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü’l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü’t-Talim-i Musiki)
1917 – Yıldırım Ordular Grubu’nun kurulması
1917 – Sina ve Filistin Cephesi’nin çöküşü
1917 – Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin çıkması ve çarlığın sonu
1917 – Şer’iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
1917 – Amerika Birleşik Devletleri’nin savaşa iştiraki ve Almanya’ya savaş ilanı(25 Mart)
1918 – Şam Mekteb-i Tıbbiyesi’nin Beyrut’un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın ölümü (6 Nisan)
1918 – Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
1918 – Sultan Mehmed Reşad’ın vefatı ve Mehmed Vahidettin’in tahta çıkması
1918 – Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
1918 – Sadrazam Talat Paşa’nın istifası, Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti (8 Ekim)
1918 – Mondros Mütarekesi’nin imzalanması (30 Ekim)
1918 – Almanya ve Avusturya’nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
1918 – Ahmed İzzet Paşa’nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa’nın sadareti (8 Kasım)
1918 – İtilaf Devletleri’nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
1919 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nin iktidara geçmesi
1919 – Yunanların İzmir’i işgali ve Batı Anadolu’da ilerlemeleri (15 Mayıs)
1919 – Mustafa Kemal Paşa’nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu’ya gönderilmesi (19 Mayıs)
1919 – Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
1919 – Sivas Kongresi (4 Eylül)
1919 – Damat Ferid’in istifası ve Ali Rıza Paşa’nın sadareti (2 Ekim)
1919 – Amasya Protokolü (22 Ekim)
1920 – Mekteb-i Harbiye’nin Ankara’da “Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı” olarak açılması
1920 – Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)
1920 – İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul’daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın dağıtılması ve kapanması
1920 – Damat Ferid Paşa’nın sadareti (5 Nisan)
1920 – Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal’i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
1920 – İstanbul Hükümeti’nin Sevr Antlaşması’nı imzalanması (10 Ağustos)
1920 – Gümrü Antlaşması’nın imzalanması (3 Aralık)
1921 – Birinci İnönü Muharebesi (6 Ocak)
1921 – Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti’nde olduğunun tespiti (27 Ocak – 12 Şubat)
1921 – İkinci İnönü Muharebesi (31 Mart)
1921 – Sakarya Meydan Muharebesi (3 Eylül)
1921 – Fransa ile barış (20 Eylül) (bkz. Türk-Fransız Cephesi)
1922 – Başkomutanlık Meydan Muharebesi (27 Ağustos)
1922 – İzmir’in kurtuluşu (9 Eylül)
1922 – Mudanya Mütarekesi (11 Ekim)
1922 – Mehmed Vahidettin’in yurt dışına çıkması (17 Kasım) ve Abdülmecid Efendi’nin halife seçilmesi (19 Kasım)
1923 – Mustafa Kemal Paşa ve Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulması (29 Ekim)