Paralimpik, Latince’de eşit anlamına gelen “parallel” ve olimpiyat anlamına gelen “olympics” kelimelerinin birleştirilmesi ile elde edilmiş bir isimlendirme. Ludwig Guttman ismindeki bir nöroloji doktorunun İngiltere’de tekerlekli sandalye kullanan savaş gazilerinin rehabilitasyonu için düzenlediği spor etkinlikleri paralimpik oyunların başlangıcını oluşturuyor. Bugünkü anlamıyla ilk paralimpik oyunlar 1960 yılında Roma’da gerçekleştirilmiş. Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) 1989 yılında kurulmuş ve merkezi Almanya’da bulunuyor. Türkiye Paralimpik Komitesi ise 2002 yılında kurularak aynı yıl içinde IPC üyesi olmuş.
Paralimpik Oyunlarına başlangıçta yalnızca tekerlekli sandalye kullanıcısı sporcular katılabiliyorken 1976’da bu kural değiştirilmiş. Şu anda dünyanın beş kıtasındaki birçok ülkeden farklı engel türlerine sahip sporcular futboldan masa tenisine, okçuluktan yüzmeye kadar geniş bir yelpazede yer alan branşlarda yarışmalara katılabiliyor. Alınan karar doğrultusunda 80’lerin sonu ve 90’ların başı itibariyle Paralimpik Oyunları yaz ve kış olimpiyatlarının bitiminden iki hafta sonra aynı şehir ve tesiste düzenleniyor. O yüzden bu seneki oyunlar 7 – 18 Eylül tarihleri arasında Rio de Janeiro’da gerçekleştirildi.
1-Ampüteler: Bu kategori, kol veya bacakta en az bir baglantinin eksik oldugu (dirsek, bilek, diz gibi) kisileri kapsar. Spor dalina bagli olarak, bazi ampüteler tekerlekli sandalye sporu olarak da yarisabilir.
2-Beyin felçliler: Beyin felci, beyinin kas hareketi, refleks, durus ve hareketi kontrol eden bölgelerinden biri veya daha fazlasinda meydana gelen hasar sonucu olusan durus ya da hareket bozukluklarinin neden oldugu rahatsizliktir.
3-Zihinsel engelliler: Zihinsel engelli sayilan bir kisinin; -Zihinsel fonksiyonlarinin ciddi ölçüde sinirli olmasi (Amerikan Zihinsel Engelliler Dernegi bu siniri standart zeka ölçümünde 70’in altinda IQ olarak belirlemistir.) -Iletisim, kendine bakma, evde yasama, sosyal beceriler, topluma fayda, kendini yönlendirme, saglik ve güvenlik, etkili ögrenim, eglenme ve dinlenme alanlarinin iki veya daha fazlasinda sinirli beceriye sahip olmasi. -Bu duruma 18 yasindan önce gelmis olmasi gerekmektedir.
4-Les Autres :Les Autres “digerleri” sözcügünün Fransizca karsiligidir. Bu terim geleneksel siniflandirma sisteminin tanimlarina uymayan, farkli kosullar sonucunda hareket bozukluguna sahip olmus sporculari kapsar.
5-Görme engelliler: Düzeltilebilir bozukluklardan, tam körlüge kadar normal görmenin engellenmis oldugu her durum bu kategoriye dahildir.
6-Tekerlekli sandalye sporlari: Bu kategori, tekerlekli sandalye ile yarisacak durumdaki engelli sporculari kapsar. Genel olarak bu kategoriye katilan oyuncularin rahatsizliklari, travmatik parapleji, spina bifida, polyomyelitis, ampüte, beyin felçli ve yürüyemeyen tüm diger engellilerde görülebilecek rahatsizliklardir
Yaz Oyunları sporları
– Ağırlık kaldırma
– Atletizm
– Atıcılık
– Tekerlekli sandalye basketbol
– Binicilik
– Bisiklet
– Boccia
– Çim bowlingi
– Dalış
– Eskrim
– Futbol
– Goalball
– Halter
– Judo
– Masa tenisi
– Tenis
– Okçuluk
– Tekerlekli sandalye rugby
– Voleybol
– Yelken
– Yüzme
Kış Oyunları sporları
– Alp disiplini
– Biatlon
– Kayaklı koşu
– Tekerlekli sandalye körlingi
– Kızak
– Buz hokeyi
